Çeviren: Mert İLTERALP
Orijinal Metin:
https://www.teachingenglish.org.uk/article/homework
ÖDEV
Çok zaman alıcı olmasına
rağmen ödevin rolünden İngiliz Dili Eğitimi parçalarının veya eğitim
kurslarının büyük çoğunluğunda pek bahsedilmez, onun gerekliliği hakkında az
tartışma bulunur. Fakat şimdi teknoloji, öğrencilere sınıf dışında da kaynak
edinme olanakları sağlayabildiğine göre ödevlerle ilgili ilkeler ve uygulamalar
da tartışmaya oldukça açıktır.
Ödevlerin Gerekçeleri
-Ödevler, öğrenciler,
aileler, öğretmenler ve hatta kurumlar tarafından beklenen bir şeydir.
-Sınıfta öğrenilen bilgilerin unutulmamasının yanı
sıra ödevler öğrencilerin dili daha iyi pekiştirmesini sağlar.
-Ödevler, öğrencilere çalışma alışkanlığı kazandırır
ve bilinçli öğrenciler olmalarını sağlar. Üstelik dil bilgisi kitapları ve
sözlük gibi kaynaklar edinmeye teşvik eder. Araştırmalara göre ödevler,
bilgiye, öz disipline ve sorun çözme ile ilgili tutumların gelişmesine
faydalıdır.
-Ödevler yoğun etkinliklerle sınıfta yeteri kadar zaman harcanamayacak olan algısal
yeteneklerin gelişmesine yardımcı olur. Ayrıca sürekli öğrenmenin sürdüğü bir
grup projesi ve basamaklı okuma gibi bir bütünün parçasıdır.
-Ödev dersler arası
devamlılığı sağlar, sınıf çalışmalarının pekiştirilmesinde kullanılır ve
sonraki dersin de hazırlığı olabilir.
-Ödevler süreklilik
gerektiren, mekanik ve zaman tüketen görevleri sınıf dışında tamamlamak için
kullanılabilir.
-Ödevler okul ve ev
arasında bir köprü görevi görür. Öğretmenler, öğrenciler ve ailelerin takip
edebileceği bir süreç oluşturur. Kurumlar bu öğrenme sürecine aileleri de
katabilir.
-Ödevler tıpkı devamlılığı
olan çalışmalar ve portfolyo çalışmaları gibi işe yarar bir değerlendirme
olarak kullanılabilir.
Ödevlerle Karşı Tutumlar
Öğretmenler
ödevlere karşı karmaşık tutumlar bulundurma eğilimindedirler. Olumlu yanlarının
tanırken öğrencilerden gelen olumsuz tutumları ve yetersiz performansları da
gözlemlerler. Ödevleri takip etmek ve faydalı dönütler vermek öğretmenin
zamanının çoğunun alabilir hatta bu okul haricindeki zamanlarına bile
uzayabilir.
-Öğrenciler sınavlara çalışmak, çalışma
kitaplarındaki alıştırmaları yapmak, tamamlanmamış sınıf çalışmalarıyla
uğraşmak, kelime çalışmaları yapmak ve kompozisyon yazmak gibi görevleri yerine
getirirken bunların sıkıcı veya gereksiz olduğunu düşünebilirler. Asıl duruma
gelmek gerekirse öğrencilerin derse ilgisini azalması veya bunu bir ceza olarak
görmek ödevlerin olumsuz yanlarındandır.
-Yetersiz şekilde kontrol edilen ödevlerin
diğer olumsuz yanları da ihtiyaç duyulan boş zaman eksikliği ve ödevine önem
veren kişilerle özensiz yapan kişilerin arasındaki farklılıktır. Bu sorunlar da
ödevleri başkalarıyla yapma, kopyalama, ödevi sınıf içinde yapma ya da basitçe
gerekli aşamaları tamamlamama gibi kaçınma stratejilerinden kaynaklanır.
Sonucunda öğrenciler, öğretmenler, aileler hatta kurumlar arası kargaşa
oluşabilir.
Etkili Ödev
Ödevin etkili olabilmesi
için bazı belirli ilkelerin gözlemlenmesi gerekir.
-Öğrenciler ödevin
faydasını anlamalı. Öğretmen ödevin hem genel amacını hem de bireysel
katkılarını açıklamalı.
-Ödevler birbirleriyle
bağlantılı, ilgi çekici, çeşitli olmalıdır.
-İyi bir sınıf içi pratik
ödev için de etkili olur. Ödevler zor ama yapılabilir olmalıdır.
- Farklı seviyedeki
gruplara farklı ödevler verilmelidir. Bireysel öğrenme yöntemleri de hesaba
katılmalıdır.
-Zorluğun yanı sıra zaman
açısından da ödevler yapılabilir olmalıdır. Öğretmenler öğrencilerin farklı
derslerden de ödevlerinin olduğunu hatırlamalı ve fazla iş yükü olmaması için
diğer öğretmenlerle de haberleşmelidir. Öğrenci tarafından düzenli tutulan ve
öğretmen ile aile tarafından kontrol edilen ödev günlüğü bu açıdan işe yarar
bir araçtır.
-Ödev, müfredat içinde
bir bütün halinde nadiren incelenir ama en azından bir düzen içine dahil
edilmeli ve ders planlamasında bulunmalıdır.
-Ödevlerde genelde yazılı
bir ürüne odaklanılır. Ödevin yapıldığına kanıt olmasının haricinde neden böyle
olması gerektiğine dair bir sebep yoktur.
-Öğrencileri destekleyerek
fikirlerini dikkate alarak ve kendi görevlerini oluşturmalarını sağlayarak
onların katılımları ve motivasyonları arttırılabilir. Öğretmenin ayrıca
öğrencilerinin ne kadar boş zamanı olduğunun, evlerinde ne tür imkanların
bulunduğunun ve tercihlerinin ne olduğunun hakkında bilgi sahibi olması
gerekir. Basit bir anket bu bilgileri sağlayabilir.
-Ödev sınıf çalışmasını
desteklemesinin yanında onun yaptığı işi yapmamalıdır. Ev dış dünyadır ve
gerçek yaşantıda olan dil kullanımı daha uygundur.
-Ödev verildiğinde bir
şekilde değerlendirilmeli ve geri dönüt verilmelidir. Öğretmen kontrolü bazen
gerekli olsa da akran değerlendirmesi ve öz değerlendirme öğrenciyi daha
bilinçli olması için destekler ve öğretmenin iş yükünü azaltır. Öğrencileri
ödev yapmaları için motive etmek sürekli devam eden bir süreçtir, öğrencilere
yorum yaparak, sözel ya da yazılı sorular sorarak öğretmen bu süreçle
ilgilendiğini göstermelidir.
Ödev Türleri
1-Çalışma Kitabı Temelli Ödevler
Çoğu yayınevinin materyali
pekiştirme alıştırmaları, kısa okuma parçaları ve cevap anahtarı bulunduran
alıştırma kitapları veya çalışma kitapları içerir. Çalışma kitapları hem okulda
hem evde kullanım için uygundur ama sınıfta ve evde neler yapıldığını ayrı
olarak belirtmek için evde kullanımı daha iyidir. Arkadaşlar tarafından ve
kendi kendine kontrol edilebildiği için mekanik alıştırmalar, okul saatlerinin
haricinde yapılır.
2-Hazırlık Gerektiren Ödevler
Öğrencileri ders planına
katmanın ve hangi konuların işleneceğinin bilinmesinin faydaları vardır, bu
sebeple nadir olarak öğretmenler öğrencilerinden sıradaki üniteyi incelemelerini
ister. Bununla beraber daha motive edici olan şey öğrencilerin sıradaki konuyla
ilgili fotoğraf, resim, dergi, makale ve nesneler gibi uygun materyaller bulup
getirmeleri istenir, böylece derse daha kolay uyum sağlarlar.
3-Kapsamlı Ödevler
Radyo, televizyon,
internet veya şarkı gibi yayınlar kullanılarak da dinlenebilen aşamalı hikaye kitaplarının
kullanımıyla çok şey kazanılabilir. Bazen ödevlerin yol gösterici olması
gerekir, ama öğrenciler zevk için de okumaya, dinlemeye ve izlemeye teşvik
edilmelidir. Önemli olan öğrencilerin tecrübelerini sınıfta paylaşmasıdır. Kişisel
bir sözlükten veya kelime defterinden destek alarak kapsamlı dinleme ve okuma
sırasında öğrenciler işlerine yarayabilecek kelimeleri ve bilgileri
toplayabilirler.
4-Yol Gösterici ve Bilgilendirici Ödevler
Sınıf içi çalışmalarında
dil yapılarını ve kurallarını öğrencilerden edinmenin yanı sıra onlardan evde
de dili incelemelerini ve sonuç çıkarmalarını istemek gibi seçenekler de
vardır. Bu hem bilgi paylaşımına hem de arkadaşlar arasında öğretime de destek
olur
5-Gerçek Zamanlı Ödevler
Bunlar ödevler, dilin
gerçek yaşamdaki haliyle görmesini, dinlenmesini ve kullanımını içermektedir.
Dergi okumak, televizyon izlemek, sinemaya gitmek şarkı dinlemek gibi belli
aktivitelerdir. Teknoloji, sohbeti ve arkadaşlık ağlarını kolaylaştırırken
sadece bir dilin kullanıldığı ortamlarda dahi alışveriş caddesinde yürürken
marka ve dükkan isimlerini görmek bile bir dilin zenginliğini ortaya çıkarır.
Kapsamlı ödevlerde olduğu gibi öğrencilerin deneyimlerini paylaşması hatta
belki bu deneyimleri resmi veya tercihi bir portfolyo içinde barındırması
önemlidir.
6-Proje Ödevleri
Belirli bir süreç
gerektiren bir sınıf çalışmasına veya bireysel projelere başvurmak iyi bir
fikirdir. Bu projeler ders kitaplarındaki konu başlıklarına, bölgesel
faaliyetlere, hobilere ve ilgi alanlarına dayanabilir veya bireysel olarak da
seçilebilir. Kaynakların nereden bulunacağının belirlendiğinden ve düzenli
kontrol gerektirdiğinden dolayı proje sürecinde öğrencilere yol
gösterilmelidir. Süreç sonuncunda ortaya çıkan ürün öğrencinin sahiplik
iddiasında bulunabileceği önemli bir iş ve bilgi kaynağıdır.
Sonuç
Son olarak internet ile
ilgili bir kelime. İnternet, bireysel çalışmaya önemli bir zenginlik sunar
şekilde karşımıza çıkıyor. İnternetteki örnekler proje ödevlerini kesinlikle
daha eğlenceli ve kolay hale getirir, çok az yaratıcılık ve bilgi gerektirdiği
için kopyala-yapıştır özelliği de oldukça kolay bir seçenek olarak görülebilir.
Ödevleri e-mail üzerinden toplamanın olumlu ve olumsuz yanları vardır yani,
görsel materyaller ararken olduğu gibi, İngiliz bir arkadaşla konuşurken de
öğrencileri teşvik etmeliyiz. İncelenmemiş, kontrol edilmemiş ve nitelik açısından
belirsiz olan alıştırmaların internette dolaşmasından dolayı hem öğretmenler
hem de öğrenciler suçludur. Öğrencilere yol gösterilmelidir bunun için, birçok
alıştırma ve aktivite bulunduran “British Council
LearnEnglish” ve “BBC Learning English” siteleri gibi güvenilir ve diğer sitelerle bağlantısı olan kaynaklar
önerilebilir ve kullanılabilir.